İnşaat Mühendisleri Odası (İMO), iş hayatındaki güvenliğin sağlanmasının Çalışma Dairesi’nin görevi olduğunu vurgulayarak, iş kazalarının ise bir “yönetim zafiyeti” olduğunu vurguladı.
İMO tarafından yapılan yazılı açıklamada, Anayasa’nın 49. maddesindeki “Devlet, çalışanların insanca yaşaması ve çalışma hayatının kararlılık içinde gelişmesi için sosyal, ekonomik ve mali önlemlerle çalışanları korur ve çalışmayı destekler.” ifadelerine işaret edilerek, güvenli bir işyerinde çalışmanın her çalışanın hakkı olduğu vurgulandı.
Açıklamada, “35/2008 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Yasası ise ‘Güvenli çalışma ortamı sağlamak işverenin, bunun yapıldığının denetlenmesi ise Çalışma Dairesi’nin görevidir.’ diye ifade eder. Ancak, ülkemizde yaşanan iş kazaları ve işçi ölümlerindeki önemli artış, ne işverenin ne de devletin görevini yerine getirmediğini göstermektedir. Bu durum, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği standartlarının yeterince uygulanmadığını ve Devletin de denetim görevini yerine getirmediğini gözler önüne sermektedir. İş kazalarının önlenmesi için, Çalışma Dairesi’nin denetimlerini artırması, işverenlerin ise 35/2008 İSG yasasına ve bağlı tüzüklere uyması gerekmektedir.” denildi.
İş kazalarının yönetim zafiyeti olduğunun vurgulandığı açıklamada, İSG kültürünün ülkede henüz oluşmadığı ve bunun güvensiz hareketlere neden olarak kazaların meydana gelmesine yol açtığı kaydedildi. İSG kültürü eksikliği nedeniyle işverenlerin iş yürütüm şekillerinin de güvensiz olduğunun aktarıldığı açıklamada, “Çalışma Dairesi’nin İSG Denetim Ekipleri, iş yerlerinde düzenli ve habersiz denetimler yaparak iş sağlığı ve güvenliği standartlarının uygulanmasını sağlamalıdır. Bu denetimlerin sıklığı artırılmalı ve her sektörde titizlikle yürütülmelidir. Denetimlerde sadece iş güvenliği ekipmanlarının kullanımı değil, aynı zamanda iş yerinin genel güvenlik durumu, işçilerin eğitim seviyeleri ve acil durum prosedürleri de değerlendirilmelidir.” ifadelerine yer verildi.
– “Çalışma Dairesi, düzenli eğitimler düzenlemeli ve iş yerlerinde bilinçlendirme kampanyaları yürütmelidir”
Çalışanların ve işverenlerin yeterli güvenlik bilgisine ve bilincine sahip olmamasının iş kazalarının başlıca nedenleri arasında gösterildiği açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Çalışma Dairesi, teknik personelini etkin kullanarak iş sağlığı ve güvenliği konusunda düzenli eğitimler düzenlemeli ve iş yerlerinde bilinçlendirme kampanyaları yürütmelidir. Özellikle riskli sektörlerde çalışan iş yerlerinin işverenlerinin yasal yükümlülükleri konusunda detaylı bilgilendirilmesi gerekmektedir.
İş sağlığı ve güvenliği kurallarını ihlal eden iş yerlerine karşı caydırıcı yasal yaptırımlar uygulanmalıdır. Bu yaptırımlar, hem işverenleri hem de işçileri kurallara uymaya teşvik edecektir. Yaptırımların yanı sıra, iş sağlığı ve güvenliği standartlarına uygun davranan iş yerleri için ödüllendirme mekanizmaları da geliştirilmelidir.
Uzun vadeli başarı için iş sağlığı ve güvenliği kültürünün iş yerlerinde kökleşmesi gerekmektedir. Bu kültür, sadece kurallar ve denetimlerle değil, iş yerinde herkesin güvenliğe önem vermesi ve bu konuda sorumluluk alması ile sağlanabilir. Çalışma Dairesi, iş yerlerinde güvenlik kültürünü teşvik edecek programlar ve projeler geliştirip uygulamalıdır.
İş kazaları ve ölümler, sadece çalışanları ve ailelerini değil, toplumu ve ekonomiyi de derinden etkilemektedir. Bu bağlamda, Çalışma Dairesi’nin iş sağlığı ve güvenliği kontrollerini artırması, bu olumsuz etkilerin azaltılması ve daha güvenli iş ortamlarının oluşturulması için kritik bir adım olup, yukarıda belirtilen önlemlerin hayata geçirilmesi büyük önem arz etmektedir.”