Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, A Haber’de gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. ABD ile Türkiye arasındaki en büyük problemin terörle mücadele olduğunu vurgulayan Bakan Fidan, “Bizim için direkt tehdit ortadan kalkana kadar nerede olursa olsun biz mücadele etmeye devam edeceğiz.” dedi. Orta Doğu’da yaşanan gelişmelere de değinen Fidan, “Orta Doğu’da bazı ülkelerde problemler olabilir. Daha büyük savaşlar da çıkabilir.” ifadelerini kullandı.
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, A Haber’de gündeme dair merak edilen soruları yanıtladı. Bakan Fidan, Trump’ın ikinci kez başkan seçilmesinin ardından tartışma yaratan kabinenin İsrail yanlısı olduğunu dile getirirken sürpriz bir durum olmadığını ifade etti. Öte yandan Başkan Erdoğan- Esad görüşmesi hakkında, “Cumhurbaşkanımız iradeyi beyanını en üst düzeyde yaptı.” dedi. İşte o özel röportajdan satır başlıkları;
YOĞUN BİR DIŞ POLİTİKA GÜNDEMİ VAR
Süper güçlerin pozisyonlarıyla ve bunun Türkiye ile ilgili muhtemel sonuçlarıyla ilgili senaryoları kendilerinin de oluşturduklarını kaydeden Fidan, “Burada benim ilk etapta görebildiğim tabi yoğun bir İsrail yanlısı durum var. Bu sürpriz değil, yani Amerikan iç politikasında, özellikle Kongrede, iki tarafında da hem Temsilciler Meclisinde hem Senatoda ağırlıklı olarak İsrail destekçiliği bir gerek şart haline gelmiş durumda.” ifadelerini kullandı.
YENİ DÖNEMDE TÜRKİYE-ABD İLİŞKİLERİ NASIL OLACAK?
Fidan, böyle bir kompozisyonun oluştuğunu açıkça gördüklerini belirterek, “Demokratların iktidar olduğu dönemde biz Gazze’de açıktan soykırımın işlendiğine şahit olduk. Daha kötü ne olabilir ki? Dolayısıyla Cumhuriyetçilerin olacağı dönemde de İsrail’le ilgili bir takım negatif gelişmelerin olacağını varsayıyoruz. Umarız, Sayın Trump, bu konuda kendi tabanına, Amerikan halkına ve dünya kamuoyuna vermiş olduğu, ‘ben yeni savaşlar çıkartmayacağım, buna engel olacağım’ sözünün arkasında durur ve bu konuyu da özellikle Filistin coğrafyasını da bu meselenin bir parçası yapar.” diye konuştu. “TRUMP SÖZÜNÜN ARKASINDA DURMALI” Suriye’nin kuzeyinin güvenliğiyle ilgili bir soru üzerine Fidan, “Gerek Amerikalı dostlarımıza gerek herkese, söylüyoruz. Kimin orada olduğundan, kiminle iş tutulduğundan bağımsız, bizim milletimize, bizim devletimize tehdit teşkil eden sınırımızın ötesindeki bu hedeflerle biz mücadele etmeye devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
ABD’NİN YPG/PKK’YA DESTEĞİ!
Fidan, özellikle bölge ülkelerinin veya bölgeyle ilgilenen bölge dışı ülkelerin Türkiye’nin terörle mücadelesindeki hedeflerini iyi anlaması gerektiğinin altını çizerek, “Biz burada bir yayılmacılık peşinde değiliz. Sadece artık savunmacı bir stratejiden önleyici stratejiye geçmiş durumdayız.” dedi.
“DAHA BÜYÜK SAVAŞLAR ÇIKABİLİR” İİT VE ARAP LİGİ OLAĞANÜSTÜ ZİRVESİ’NİN SONUÇLARI “TARİHİ NİTELİĞE SAHİP”
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Birliği Olağanüstü Zirvesi’nde, Temas Grubu’nun son bir yıldır ürettiği bütün müktesebatın ve bütün tekliflerin kayıt altına alındığını kaydeden Fidan, “Bence bu toplantının sonuçları tarihi niteliğe sahipti. İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkeler aslında diplomatik olarak, siyasi olarak bir fikir birliği içerisine girdiler, bir irade beyanında bulundular.” değerlendirmesini yaptı. BAŞKAN ERDOĞAN- ESAD GÖRÜŞMESİ! Fidan, zirvede özellikle İsrail’le işbirliği olan ülkeler nezdinde atılabilecek adımlar, başta Uluslararası Adalet Divanı (UAD) ile olmak üzere uluslararası kurumlar nezdinde İsrail’i mahkum ettirmeye yönelik atılması gereken adımlar ile çift taraflı yapılabilecek ambargoların kayıtlara geçtiğini söyledi. “İsrail’in Gazze’ye saldırılarının ne zaman ve nasıl duracağı” sorusuna yanıt veren Fidan, “İsrail ve Amerika ile destekçileri herhangi bir bedel ödemedikleri sürece bu politikanın devamlılığını biz göreceğiz. İsrail şu anda siyasi bedel, askeri bedel, ekonomik bedel ödemiyor.” ifadelerini kullandı.
ABD SEÇİMLERİNDE FİLİSTİN MESELESİNİN ROLÜ
Fidan, “Amerika’daki seçimlerin kaybedilmesinde Filistin’deki meselenin de bir nebze rolü oldu. Müslüman seçmen, Arap seçmen ve başka ezilmiş milletlerden gelen seçmenlerin klasik olarak Demokratları desteklemesi gerekirken bakıyorsunuz cezalandırdılar ve Cumhuriyetçilerin yolundan gittiler.” ifadelerine yer verdi. Bakan Fidan, İsrail’in Gazze’deki soykırımının cezasız kalmasının, beraberinde daha büyük bir savaşı ve öngörülemeyen kitlesel sorunların ortaya çıkmasına sebep olabileceğine işaret etti.
İsrail’in Gazze’deki soykırımı konusunda gördükleri karşısında kişisel olarak ne hissettiğinin sorulması üzerine Fidan, “Ben bir savaştayım. Hislerimi gösterme lüksüm yok.” yanıtını verdi.
SURİYE İLE İLİŞKİLER
Bakan Fidan, Türkiye-Suriye ilişkilerinin normalleşmesine ilişkin soruya da, geldikleri noktada Suriye’de iç savaşın donduğunu, daha fazla yüksek sayıda insanın hayatını kaybetmediğini ve yerinden edilmenin yaşanmadığını, bunların büyük ölçüde azaldığını belirtti.
“Ama daha iyi bir çözümün mümkün olması için gerekli adımların atılmadığını görüyoruz.” diyen Fidan, Suriye rejiminin yurt dışındaki 10 milyon civarında Suriyeliyi tekrar Suriye’ye getirme konusunda bir tercih yapması gerektiğini söyledi.
Fidan, Suriye rejiminin, İsrail’in bölgedeki yayılmacılığının etkileriyle daha önce hiç olmadığı kadar baş başa kaldığına dikkati çekerek, “Son 3 yıldır esas itibariyle biz çok sistematik şekilde İsrail
Hava Kuvvetlerinin İranlı milisleri sistemli şekilde vurduğunu hep görüyorduk. Yani haftada 1-2 bazen 3 operasyon yaparak. Ruslarla koordineli götürüyorlardı bunları. Şimdi Gazze Savaşı’ndan sonra bunun daha da arttığını görüyoruz.” ifadelerine yer verdi.
Fidan, Rusya’nın Türkiye-Suriye normalleşmesinde herhangi bir rolü olup olamayacağına ilişkin, “Eğer Şam yönetimi belli kritik konularda adım atmak isterse Rusların ben buna hayır diyeceğini düşünmüyorum. Ama Rusların, (Şam yönetiminin) bu adımları atması için çok yoğun bir baskı yapacağını da düşünmüyorum ve görmüyorum da zaten. Bu konuda biraz nötr duruyorlar açıkçası.” ifadelerini kullandı.
MİÇOTAKİS, OCAK-ŞUBAT 2025’TE TÜRKİYE’YE GELECEK
8 Kasım’daki Atina ziyareti ve Yunanistan-Türkiye ilişkilerine dair Fidan, ziyaretinin bir sürecin parçası olduğunu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in Ocak ya da Şubat 2025’te Yüksek Düzeyli İşbirliği Konferansı için tekrar Türkiye’ye geleceğini söyledi. Fidan, Yunanistan’a yaptığı ilk ikili ziyaretin olumlu bir atmosferde geçtiğini ve Yunanistan Dışişleri
Bakanı Yorgos Yerapetritis’in de olumlu bir yaklaşım içinde olduğunu kaydederek, iki ülke arasında önceki nesillerden aktarılanlar dahil karmaşık problemler bulunduğunu dile getirdi.
İki ülkede de iç siyasetin belli miktarda baskısı olduğunu aktaran Fidan, Türkiye’nin menfaatlerine halel getirmeden iki tarafın da razı olabileceği bir çözüme nasıl ulaşılabileceğinin arayışı içinde olduklarını ifade etti.
Fidan, Yunanistan’la başlatılan süreçte açıklıkla tartışmaya ve gerginliği yükseltmemeye odaklandıklarını kaydederek, Ege sorunu dışında adaların silahsızlandırılması, kıta sahanlığı, karasuları, statüsü belli olmayan yerler, hava sahası ve münhasır ekonomik bölge gibi birçok farklı mesele olduğunu anlattı.
“ADADAKİ GERÇEKLİK İKİ TOPLUMUN BİRBİRİNDEN AYRI YAŞAMASI”
Fidan, Türkiye için Kıbrıs meselesinin çözümünün tek seçeneğinin iki devletli çözüm olmasına ilişkin, Avrupa Birliği’nin (AB) aldığı yanlış karar neticesinde Kıbrıs meselesinin birdenbire AB’de sorun haline geldiğine işaret ederek, bu konunun Türkiye ile ilgili konularda da hep bir sorun alanı olduğunu dile getirdi.
Herkesin adadaki gerçekliği kabul ettiğine dikkati çeken Fidan, “Adadaki gerçeklik iki toplumun birbirinden ayrı yaşaması, artık her iki toplum da kendi yolunu kendi çizmiş, kendi hayatını kendi yaşıyor, kendi göbeğini kendi kesmiş, yoluna devam ediyor. Bunların tekrar zoraki bir şekilde, bir formül altında birleştirilip güç paylaşımı içerisine sokulması arayışı, netice verecek bir arayış değil.” diye konuştu.
Fidan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) Türk Devletleri Teşkilatı’ndaki (TDT) gözlemci üyeliğine değinerek, KKTC’ye uygulanan uluslararası izolasyon ve ambargonun devam ettiğini vurguladı.
“TÜRKİYE HER TÜRLÜ SENARYOYA HAZIR”
ABD’nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) için silah ambargosunu kaldırması, Rum yönetimiyle mutabakat imzalaması ve üs kurma girişimlerinde bulunmasına dair Fidan, güvenliğe ilişkin denge değiştirici hareketleri çok yakından takip ettiklerini söyledi.
Fidan, Kıbrıs adasında yeni bir askeri hareketliliğe ihtiyaç olmadığını belirterek, “Bizim varlığımızdan başka türden bir tehdit üreten, tehdit algılayan ve bu tehdidi bahane edip kendi silahlanmasını gerçekleştirme politikası, bu başka bir alan. Orada başka bir niyet olabilir. Benim gördüğüm, herkes bizim her türlü senaryoya hazır olduğumuzu biliyor. Bize Kıbrıs çok yakın. Anavatan olarak bizim mobilizasyon kabiliyetlerimiz de çok fazla.” ifadelerini kullandı.
Her iki tarafın da diplomatik arayışlara ilişkin niyetlerinin sürdürdüğünü kaydeden Fidan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in iki tarafı bir araya getirdiğini ve ileride Guterres’in ev sahipliğinde Türkiye’nin de dahil olduğu dörtlü ya da beşli görüşmelerin olabileceğini söyledi
YUNANİSTAN VE TÜRKİYE’DEN AGİT’TE ORTAK PROJE
Yerapetritis ile görüşmesinde Türk ve Müslüman azınlığın durumunu da görüştüklerini anlatan Fidan, Türkiye ve Yunanistan’ın Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) kapsamında ortak bir proje yürüttüğünü ve AGİT yönetimi için ortak paket teklif ettiklerini söyledi.
Fidan, bu kapsamda AGİT Genel Sekreterliğine bir Türk adayın ve bir direktörlüğe de bir Yunan adayın ortak paket ve imzayla sunulduğunu anlattı.
